Dizde Kireçlenme Nedir? Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri
Diz kireçlenmesi, tıbbi adıyla gonartroz, diz eklemindeki kıkırdağın zamanla aşınması ve yıpranması sonucu ortaya çıkan dejeneratif bir eklem hastalığıdır. Eklem kıkırdağı, kemik uçlarını kaplayarak sürtünmeyi azaltır ve hareketi kolaylaştırır. Ancak zamanla aşınan bu doku, kemiklerin birbirine sürtmesine neden olarak ağrı, sertlik ve hareket kısıtlılığına yol açar.
Bu durum genellikle yaşlanma sürecinin bir parçası olarak ortaya çıksa da aşırı kilo, diz travmaları, genetik faktörler ve tekrarlayan zorlanmalar da kireçlenmeyi hızlandırabilir.
Diz Kireçlenmesinin Belirtileri Nelerdir?
• Dizde ağrı ve sertlik, özellikle sabahları veya uzun süre hareketsiz kalındığında.
• Merdiven çıkma ve inmede zorlanma.
• Dizden ses gelmesi (tırmalama veya çıtırtı sesi).
• Şişlik ve bazen hafif sıcaklık artışı.
• Eklem hareketlerinde kısıtlanma.
Bu belirtiler zamanla kötüleşebilir ve günlük aktiviteleri etkileyebilir.
Her Diz Kireçlenmesi Aynı Mıdır?
Hayır, diz kireçlenmesi her hastada aynı şekilde seyretmez. Kireçlenme:
1. Evre 1 (Hafif): Kıkırdak hasarı minimaldir ve genellikle ağrı hafiftir.
2. Evre 2 (Orta): Kıkırdak kaybı artar, ağrı ve sertlik belirginleşir.
3. Evre 3 (İleri): Kıkırdak büyük oranda incelmiştir. Hareket kısıtlılığı belirgindir.
4. Evre 4 (Ciddi): Kıkırdak tamamen yok olmuş, kemikler birbirine sürtünmeye başlamıştır. Ağrı kronikleşmiştir.
Tedavi planı, hastalığın evresine ve kişinin yaşam tarzına göre değişir.
Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Diz kireçlenmesinin tedavisi, hastalığın evresine göre değişir. Tedaviler şu şekilde sınıflandırılabilir:
1. İlaç Tedavisi:
• Ağrı kesiciler ve iltihap giderici ilaçlar.
• Glukozamin ve kondroitin sülfat gibi takviyeler.
2. Fizik Tedavi ve Egzersiz:
• Kas gücünü artıran ve eklem hareketliliğini koruyan egzersizler.
• Ultrason, sıcak-soğuk uygulamalar ve elektroterapi.
3. Rejeneratif Tıp Uygulamaları:
• PRP (Platelet Rich Plasma): Hastanın kendi kanından elde edilen büyüme faktörleriyle doku yenilenmesi sağlanır.
• Kök Hücre Tedavisi: Hasarlı dokuların onarımı için kök hücre enjeksiyonları uygulanır.
4. Enjeksiyon Tedavileri:
• Hyaluronik asit enjeksiyonları, eklem kayganlığını artırır ve hareketi kolaylaştırır.
• Kortizon enjeksiyonları, şiddetli ağrılarda geçici rahatlama sağlar.
5. Cerrahi Müdahaleler:
• Artroskopik Temizlik: Erken evrelerde minimal invaziv bir yöntemle eklem temizlenir.
• Osteotomi: Diz hizalaması düzeltilir.
• Protez Cerrahisi: İleri evrelerde eklem protezleri ile kalıcı çözüm sağlanır.
Erken Müdahale Önemlidir.
Diz kireçlenmesi ilerleyici bir rahatsızlıktır ancak erken tanı ve tedavi ile ilerlemesi yavaşlatılabilir. Her hasta farklı bir tedavi planına ihtiyaç duyduğundan, bir ortopedi ve travmatoloji uzmanına başvurmak önemlidir.
Sağlıklı bir yaşam tarzı benimseyerek ve düzenli egzersiz yaparak diz sağlığınızı koruyabilirsiniz. Eğer dizinizde ağrı ve sertlik hissediyorsanız, vakit kaybetmeden bir uzmana danışın!